Laten we eens kijken naar het Griekse Alfa-Bèta, Ελληνικό αλφάβητο, ofwel het Griekse alfabet. Deze telt 24 tekens die wij wel eens voorbij zien komen in onze eigen taal, maar verder weten we er niet veel vanaf. Het is een bijzonder oud alfabet. En is ook voorloper van vele andere talen. Zo zijn de Koptische en Cyrillische alfabetten hierop gebaseerd en is ook het Latijnse alfabet gebaseerd op een westelijke vorm van het Griekse. Het Griekse alfabet was de eerste die klinkers hanteerde, een unicum.
Er bestaat ook Greeklish. Dit is Greek en English samengevoegd en betekent eigenlijk zoveel als Grieks in Latijnse tekens. De tekens waaruit ook ons alfabet bestaat. Je zou denken dat dit te maken heeft met de moderne tijd. In het begin van het computertijdperk waren nog lang niet alle computers voorzien van de Griekse letters en was het dus wel noodzaak om in Latijnse tekens Grieks te schrijven. Om toch Grieks te schrijven en elkaar te begrijpen moet toen het gebruik van Greeklish zijn ontstaan. Niet is minder waar. Grieks schrijven met het Latijns alfabet bestaat al een stuk langer. Er bestaat een tekst uit 1595 waarin dit al gedaan werd.
Griekse letters
In het Griekse alfabet staat elke letter voor een bepaald geluid. Daarnaast heeft iedere combinatie van de symbolen een eigen betekenis. De Grieken zien de taal als de melodie van de ziel. Daarom is het alfabet ook zo vormgegeven. Het is niet de bedoeling dat er alleen mee gecommuniceerd wordt, maar dat ook de geest en de ziel samenkomen en het een harmonieus geheel wordt dankzij de klanken die ermee worden gecreëerd. Een mooie gedachte.
Het leuke is ook dat men nooit raakt uitgeleerd wanneer het op het Griekse alfabet aankomt. Nog steeds zijn er wetenschappers die nieuwe dingen ontdekken in de opbouw van de taal. Zo kwamen onderzoekers van de Harvard universiteit erachter dat het hardop uitspreken Homerus’ Ilias en Odyssee goed voor je hart is. Het blijkt een variant van een ademhalingsoefening te zijn die het juiste ritme aan de hartslag geeft. ‘Alles is muziek, alles is harmonie.’ Is wat Pythagoras al eens zei over de Griekse taal.
Geschiedenis
Tijdens de Myceense tijd, schreven de Grieken eerst lineair B. Dit was een uitermate moeilijk geschrift dat maar liefst 88 tekens had. Er was dan ook een speciale groep getrainde klerken die dit tot in de puntjes beheersten, aan vele anderen was dit niet besteed. Er bestaan kleitabletten met deze teksten. Toen deze werden ontdekt dacht men eerst dat het om een geschrift voor een nieuw ontdekte taal was. Pas veel later kwam men erachter dat het toch echt om Grieks ging.
Lineair B, wat een vreemde naam zal je denken. Lineair komt van de manier waarop het geschreven werd, in horizontale lijnen. Het kreeg de B erachter geplakt omdat er ook een Lineair A bestaat. Deze werd eerder ontdekt, maar is tot op heden nog niet ontcijferd en daar weet men dus nog niet al teveel van. Om het Abc’tje even af te maken; er bestaat zelfs Lineair C. Deze is ontdekt op Cyprus, maar ook dit is tot op heden niet ontcijferd. Mocht je het Griekse alfabet dus snel onder de knie krijgen, dan zijn er nog genoeg uitdagingen.
Nieuwe manier
De Myceense cultuur ging uiteindelijk ten onder en daarmee ook het Lineair B. Dit gebeurde rond 1100 voor Christus. Het duurde even voordat er een nieuw schrijfsysteem werd opgetuigd. Dit gebeurde pas rond 800 voor Christus. Hierbij werd het schrijfsysteem van de Feniciërs overgenomen. Dat was een volk met een goed zakeninstinct en hierdoor bezaten ze ook een doorwrocht schrijfsysteem. Geen verkeerde keuze van de Grieken om deze over te nemen. Maar dit was dus zonder klinkers. Het bevatte 20 tekens. Naderhand bedachten de Grieken de klinkers erbij.
Zo ontstond er een Grieks alfabet met 27 letters. Dat zijn er meer dan het Griekse alfabet er nu telt. In de loop der tijd zijn er 3 letters afgevallen. De digamma, de san en de koppa werden niet meer gebruikt. En zo ontstond in de 5e eeuw voor Christus de basis voor het 24 letterige alfabet dat de Grieken tot op heden nog steeds gebruiken. Het alfabet dat ze tot op heden gebruiken is het Attisch alfabet. Dit werd in 400 voor Christus vastgelegd. Vanaf toen werd er ook van links naar rechts geschreven.